Định lượng beta hCG và Progesterone trong thai ngoài tử cung
1.β HCG:
β HCG là một glucoprotein có trọng lượng 36.700
dalton trong đó 70% là polypeptid còn lại 30% là carbonhydrat đây là phần có
hoạt tính sinh học chủ yếu. HCG là một xét nghiệm cơ bản nhất để chẩn đoán
thai. Tuy nhiên do cấu trúc của HCG có chuỗi α giống LH vì vậy khi định lượng
HCG toàn phần sẽ xảy ra tình trạng phản ứng chéo với LH. Tuy nhiên LH và HCG
khác nhau về chuỗi β nên khi định lượng β HCG sẽ phán ánh chính xác nồng độ HCG
trong máu.
Có thể theo dõi nồng độ β HCG huyết thanh trong
thai bình thường theo cách sau:
Trong thai ngoài tử cung, nồng độ β HCG rất dao
động. Mặc dù thai ngoài tử cung thường được ghi nhận với nồng độ β HCG < 15
mUI/ml nhưng thực tế đây là một nồng độ bất thường phản ánh thai đã thoái hóa
vì nồng độ β HCG liên quan trực tiếp đến khối hợp bào lá nuôi. Tốc độ tăng của
nồng độ β HCG chưa đủ để loại trừ chẩn đoán thai ngoài tử cung. Cần phải
theo dõi tiếp sau mỗi 24 – 48h.
2.Progesterone:
Progesterone: là một hormone
steroid có trọng lượng phân tử là 515.3 dalton. Progesterone huyết thanh thể
hiện khả năng tồn tại của hoàng thể. Nồng độ Progesterone tăng dần và ít thay
đổi trong 8-10 tuần đầu của thai kỳ.
Progesterone đóng vai trò quan trọng trong việc
tầm soát thai ngoài tử cung giai đoạn sớm.
Progesterone giúp loại trừ khả năng thai ngoài
tử cung với độ nhạy 97.5%
Thai không thể sống khi nồng độ Progesterone
< 3,5 ng/ml với độ chính xác là 100%. Trong trường hợp này, có thể xác định
thai hỏng mà không cần biết vị trí của thai. Có thể tiến hành nạo buồng tử cung
để chẩn đoán tiếp.
>> Xem thêm: Mổ thai ngoài tử cung và những điều cần lưu ý
Theo tác giả Stern, với nồng độ Progesterone
khởi đầu < 5ng/ml có thể giúp chẩn đoán phân biệt giữa thai ngoài tử cung và
trong tử cung ở tuổi thai 4 tuần với độ đặc hiệu và độ nhạy là 100%. Tương tự ở
tuổi thai 5 tuần nồng độ Progesterone <10 ng/ml, ở tuổi thai 6 tuần nồng
độ Progesterone <20ng/ml nhưng độ nhạy và độ đặc hiệu giảm xuống. Khi
nồng độ Progesterone >25 ng/ml thì cho phép chẩn đoán thai bình thường lên
đến 98%. Xác suất bệnh nhân thai ngoài tử cung chỉ khoảng 1.5%.
Như vậy, nếu Progesterone <5 ng/ml có thể
chẩn đoán đó là một tình trạng thai nghén không bình thường, có thể thai ngoài
tử cung, sẩy thai không trọn vẹn hay thai lưu sớm. Với ngưỡng Progesterone <
5 ng/ml khả năng phát hiện sớm thai ngoài tử cung với độ nhạy 91.5% độ đặc hiệu
89.3% giá trị tiên đoán dương 96.2% và giá trị tiên đoán âm là 78.1%.
100% thai ngoài tử cung có nồng độ Progesterone < 15 ng/ml.
Cần kết hợp thêm với định lượng βHCG và siêu âm
thai. Sự kết hợp giữa định lượng βHCG và Progesterone được xem như là một tiêu
chuẩn để chẩn đoán sàng lọc thai ngoài tử cung.Khi Progesterone >12ng/ml, β
HCG < 2000 UI/L thì 80% thai nghén bình thường.
Ngoài ra nồng độ Progesterone có thể giúp chẩn
đoán phân biệt giữa thai ngoài tử cung vỡ và thai trong tử cung khi nồng độ β
HCG gợi ý có thai nhưng chưa phát hiện thấy túi thai trên siêu âm ( trong
trường hợp thai sớm ). Với nồng độ Progesterone >11 ng/ml có thể chẩn đoán
thai trong tử cung với độ nhạy là 91% và độ đặc hiệu là 84% khi siêu âm chưa
thấy túi thai.
Khi tiến hành nghiên cứu trên 3647 bệnh nhân
được định lượng Progesterone 1 lần duy nhất Mc.Cord nhận thấy với nồng độ
Progesterone ≥ 17.5 ng/ml có thể cho phép loại trừ thai ngoài tử cung mà không
cần phải sử dụng bất kỳ một loại xét nghiệm nào khác.
Như vậy, Progesterone thực sự là một xét nghiệm
có giá trị trong việc tầm soát có thai ngoài tử cung. βHCG là một xét
nghiệm hỗ trợ đắc lực trong chẩn đoán có thai, tuổi thai….
Nhận xét
Đăng nhận xét